Hip Ultrasound in Neonates یا همان سونوگرافی هیپ نوزادان و اطفال یکی از روش‌های تصویربرداری نوین غیرتهاجمی است که برای تشخیص مشکلات هیپ به‌ویژه خطر ابتلا به دیسپلازی هیپ توسط پزشک برای نوزادان و اطفال تجویز می‌شود. با انجام سونوگرافی هیپ نوزادان پزشک قادر به تشخیص مشکلات احتمالی مفصل ران نوزادان در همان مراحل ابتدایی و اتخاذ راهکارهای درمانی مناسب در زمان مناسب خواهد بود. ازآنجاکه تشخیص به‌موقع این بیماری از اهمیت بسیاری در درمان نوزادان برخوردار است، استفاده از چنین ابزار کارآمدی باعث انجام مراقبت‌های مناسب در نوزادان و اطفال خواهد شد.
سونوگرافی هیپ نوزادان چیست؟
سونوگرافی هیپ نوزادان نوعی خاصی از تصویربرداری امن و بدون درد از مفصل ران نوزادان به منظور بررسی هیپ و لگن آنها است. در چنین مواردی با ارسال امواج صوتی به لگن نوزاد، تصاویر سیاه‌وسفید آن بر روی صفحه کامپیوتر به نمایش در می‌آید. تحت این شرایط رادیولوژیست ساختار داخلی لگن که شامل سر استخوان ران، کاسه ران یا استابولوم که در استخوان لگن قرار دارد را تصویربرداری می‌کند. انجام این نوع سونوگرافی خاص برای نوزادان بالای شش ماه تجویز می‌شود. لازم به ذکر است که انجام این سونوگرافی برای مادرانی که زایمان‌های بریج داشته و یا مادران دارای فیبروم‌های متعدد، لازم و ضروری‌تر خواهد بود. تحت چنین شرایطی انجام سونوگرافی هیپ نوزادان در شهرری و در کلینیک آوا می‌بایست در بازه زمانی سه تا چهار هفته بعد از تولد آنها صورت گیرد.
DDH یا دیسپلازی مفاصل ران چیست؟
این مشکل در واقع یک نوع اختلال تکامل در مفصل ران است که طی آن ران در طی فرایند رشد جنینی به‌صورت درست شکل نمی‌گیرد. تحت این شرایط دیسپلازی مفصل قبل از تولد، هنگام آن و حتی هفته‌ها و ماه‌ها بعد از تولد نوزاد به وجود می‌آید. به طور طبیعی استخوان ران متصل به لگن است و سر استخوان ران نیز در کاسه مفصل ران قرار می‌گیرد؛ اما نوزادانی که دچار این اختلال تکاملی می‌شوند، سر استخوان ران به‌صورت درست در کاسه ران قرار نمی‌گیرد و در موارد شدید این عارضه مفصل از کاسه ران خارج شده که به‌اصطلاح نوزاد در این مورد دچار دررفتگی مفصل ران شده است. تشخیص به‌موقع این عارضه در درمان نقش مهم و حیاتی دارد. ازاین‌رو حتماً با انجام سونوگرافی هیپ نوزادان که مستعد این عارضه هستند و یا نوزادان ۶ماهه در صورت اختلال در حرکات را حتماً جدی بگیرید.
سونوگرافی لگن نوزاد چگونه انجام می‌شود؟
در این نوع تصویربرداری خاص متخصص رادیولوژیست اقدام به گرفتن عکس از حفره‌های مفصل لگن و عمق آن می‌نماید. انجام سونوگرافی هیپ نوزادان بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زمان خواهد برد و جواب آن نیز بلافاصله به والدین ارائه می‌شود. ازآنجاکه انجام این تصویربرداری بسیار مهم است، می‌بایست شرایط آرامی را برای نوزاد در طی این فرایند ایجاد نمود. پوشاندن لباس راحت و آزاد به نوزاد و شیردادن قبل از انجام تصویربرداری می‌تواند به آرامش نوزاد کمک شایانی نماید. علاوه بر این می‌توان انجام این سونوگرافی را در هنگام خواب نوزاد انجام داد تا با سرعت عمل و راحتی بیشتر نوزاد همراه باشد.
نحوه انجام سونوگرافی هیپ نوزاد
این سونوگرافی خاص که از هیپ یا همان مفصل ران نوزاد و اطفال انجام می‌شود، فرایندی مشابه با سایر سونوگرافی‌ها دارد. به این صورت که ابتدا ناحیه موردنظر را آغشته به ژل نموده سپس با ارسال امواج صوتی از طریق پروب به بدن نوزاد، اقدام به ثبت تصاویر و نمایش هم‌زمان آن بر روی مانیتور می‌نمایند. به منظور تشخیص بی‌نقص‌تر در طی فرایند سونوگرافی هیپ نوزادان، رادیولوژیست از همراه بیمار می‌خواهد عضله، رباط یا تاندون را حرکت دهد تا ارزیابی بهتری از عملکرد مفصل ران را به ثبت برساند. لازم به ذکر است که انجام این سونوگرافی در نوزادان به طور معمول از هر دو لگن صورت‌گرفته تا موقعیت‌ها و سطوح مختلف مورد بررسی دقیق‌تر قرار گیرد.
کاربرد سونوگرافی هیپ اطفال
انجام این سونوگرافی به منظور تشخیص مشکلات خاصی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت، توسط پزشک برای نوزادان و اطفال تجویز می‌شود:
- به منظور تشخیص دیسپلازی توسعه‌ای هیپ
- به منظور تشخیص مشکلات حرکتی در اطفال
- برای بررسی و تشخیص صدا یا کلیک در مفصل ران
- به منظور تشخیص هرگونه ناهنجاری ظاهری یا غیرعادی طول پاها
- برای بررسی میزان حرکت سر استخوان ران خارج از کاسه مفصل
- بررسی گردی استابولوم و شکل سر استخوان ران
- به منظور چک سلامت بافت‌های نرم اطراف مفصل ران
- برای ارزیابی و پیگیری وضعیت هیپ نوزادان در مراحل مختلف درمان
باتوجه‌به اتخاذ راهکارهای درمانی بهتر در زمان مناسب، حتماً انجام سونوگرافی هیپ اطفال در شهرری باتوجه‌به داشتن موارد زمینه‌ای دراسرع‌وقت انجام دهید.
مزایای استفاده از سونوگرافی هیپ برای نوزادان و اطفال
استفاده از این ابزار در مشکلات مفصل ران نوزادان و اطفال در کنار تشخیص این عارضه تکاملی مانند سایر سونوگرافی‌ها بی‌ضرر، در دسترس و در مقایسه با سایر تصویربرداری‌ها دارای قیمت ارزان و معقولی است. ضمن اینکه در بعضی موارد انجام سونوگرافی هیپ نوزادان با تشخیص دقیق‌تر تاندون بادقت بیشتر نسبت به تصویربرداری MRI انجام می‌شود. باتوجه‌به اینکه مفاصل لگن نوزاد و اطفال به‌عکس افراد بزرگسال از غضروف ساخته شده، امکان مشاهده عالی کل مفاصل ران با این نوع تصویربرداری خاص فراهم شده است. یکی از المان‌های متمایز و مهم این روش سونوگرافی، ارسال امواج صوتی به بدن نوزاد و اطفال است که همین امر هیچ‌گونه عارضه‌ای را برای آنها ایجاد نخواهد کرد.
ریسک فاکتورهای دررفتگی لگن در نوزادان
ایجاد این اختلال تکاملی ممکن است برای هر نوزادی با زایمان بریچ یا مشکلات فیبروم متعدد مادر ایجاد شود؛ اما ریسک ابتلای نوزادانی که دارای چنین شرایطی باشند، بیشتر خواهد بود:
- حاملگی‌هایی که جنین تحت شرایط خاص مثل کاهش مایع آمنیوتیک در رحم تحت‌فشار قرار گرفته باشد.
- عدم قرارگیری درست جنین در رحم
- داشتن سابقه ارثی دیسپلازی مفصل ران و مفصل لگن در والدین یا فرزند قبلی
جمع‌بندی
انجام سونوگرافی هیپ نوزادان با سونوگرافی‌های شکمی بسیار متفاوت است. درست است که حاصل هر دو تصویربرداری داخلی از بدن است، اما سونوگرافی هیپ به منظور مشکلات تکاملی مفصل ران نوزادان و اطفال توسط پزشک تجویز می‌شود. باتوجه‌به تشخیص درست این عارضه در روند درمان نوزادان، حتماً انجام این تصویربرداری را در مراکز تخصصی نوزادان و کودکان کلینیک آوا در شهر ری انجام دهید. مادرانی که زمینه ارثی این بیماری را در خانواده دارند به منظور تشخیص بهتر، حتماً این سونوگرافی را طی سه تا چهار هفته بعد از تولد انجام دهند. سایر والدین نیز در صورت بروز مشکلات حرکتی در نوزاد می‌بایست تا شش‌ماهگی اقدام به انجام این سونوگرافی تشخیصی نمایند.